Hà mã có vai trò quan trọng đối với cả hệ sinh thái, và sự suy giảm số lượng của hà mã sẽ để lại những hậu họa không thể lường trước được.
Một cá thể hà mã bình thường có thể dành tới 16 tiếng một ngày để ngâm mình trong nước, sau đó chúng nhàn nhã dạo quanh kiếm ăn, một bữa ăn của hà mã có thể bao gồm từ 36 đến 45 kg cỏ nhiệt đới.
Khi bình minh lên với cái bụng no căng, hà mã lại đầm mình xuống nước để nghỉ ngơi, tiêu hóa, và bài tiết, chính quá trình tự nhiên này góp phần quan trọng vào sự phát triển của một số hệ sinh thái dưới nước với hàng triệu tấn phân mà hà mã bài tiết ra trôi theo dòng nước trong hệ thống sông hồ của Châu Phi hàng năm.
Lượng chất hữu cơ này sẽ trở thành nguồn dinh dưỡng cho nhiều loại cá sông và côn trùng thủy sinh, và là cho dòng trao đổi năng lượng quan trọng giữa các hệ sinh thái trên cạn và dưới nước.
Nhiều nghiên cứu đã tìm thấy chất hữu cơ này trong các loài cá và côn trùng sinh sống cùng một môi trường với hà mã, điều đó cho thấy các loài thủy sinh này hấp thụ chất dinh dưỡng từ phân hà mã như một phần trong chế độ ăn của chúng. Tỷ lệ hấp thụ cao nhất là vào mùa khô khi lượng chất hữu cơ này có sẵn hơn vì nó không dễ bị loãng ra cùng với dòng nước chảy xiết.
Điều này cho thấy tầm quan trọng của hà mã trong mạng lưới thức ăn thủy sinh, nhưng với số lượng ngày càng giảm của hà mã có thể làm ảnh hưởng đến sự sinh trưởng tổng thể của môi trường ven sông nơi chúng sống.
Sự suy giảm quần thể loài hà mã thông thường đang ngày càng lan rộng do sự chuyển đổi môi trường sống dẫn đến vùng sinh sống của hà mã bị biến thành đất nông nghiệp, chúng cũng bị săn bắt để lấy thịt, và gần đây để lấy ngà răng.
Hà mã đã từng có mặt ở khắp nơi từ sông Nile ở Bắc Phi cho đến Mũi Hảo Vọng, nhưng do mất môi trường sống và bị săn bắt nhiều, giờ đây chỉ còn một số ít sống sót ở miền đông trung nam và nam Sahara, tại đây số lượng quần thể của hà mã vẫn tiếp tục suy giảm.
Hà mã được xếp vào loại dễ bị tổn thương (VU) do số lượng giảm dần trong tự nhiên.
Khi đóng một vai trò quan trọng như vậy với sự sinh trưởng của hệ sinh thái trong khu vực, tất yếu sự suy giảm số lượng loài sẽ gây ảnh hưởng lớn hơn đến quần thể động vật thủy sinh, các loài động vật mà đã dựa vào hà mã một thời gian dài để có thể sinh tồn. Do đó, số phận của hà mã có mối liên hệ mật thiết với số phận của toàn bộ mạng lưới thức ăn và sự vận hành của toàn bộ hệ sinh thái.
Bảo tồn hà mã
Loài hà mã được xếp vào loại dễ bị tổn thương (VU) do số lượng của chúng đang suy giảm ngoài tự nhiên.
Để giúp hà mã, xin truy cập: http://www.savethehippos.info/
Hà mã trong môi trường nuôi nhốt
Hà mã cần một môi trường với những điều kiện đặc biệt để có thể đảm bảo đáp ứng được các nhu cầu về thể chất và hành vi của chúng. Chúng sẽ phải chịu đựng rất nhiều nếu chúng không được cung cấp môi trường mà có thể cho phép chúng thực hiện các hành vi bản năng tự nhiên.
Do vậy, việc các cán bộ quản lý động vật hiểu được lịch sử tự nhiên, hành vi và cấu trúc xã hội của hà mã là rất quan trọng trong việc tối đa hóa phúc lợi cho loài này trong môi trường nuôi nhốt.